Cẩn thận khi xuất khẩu với điều kiện FOB

Kết cục thường là người mua chây ỳ thanh toán hoặc viện cớ thị trường đi xuống đòi giảm giá và không ít trường hợp họ biến mất không để lại vết tích. Rõ ràng cách hành xử này của các thương nhân nước ngoài mua hàng của Việt Nam theo điều kiện FOB là hành vi gian lận thương mại mang bản chất lừa đảo với sự tiếp tay của một số đại lý giao nhận vận tải/logistics ở cảng bốc hàng Việt Nam.

Đầu tháng 05/2019, doanh nghiệp M ở Hà Nội xuất khẩu một lô hàng dệt may theo điều kiện FOB sang thị trường Bắc Á đã rơi vào tình trạng nói trên. Chỉ sau khi Luật sư của phía người bán Việt Nam vạch trần các thủ đoạn gian lận móc nối giữa người mua ở nước ngoài và đại lý giao nhận tại cảng Việt Nam và bắn tiếng nếu người mua không khẩn trương thanh toán tiền hàng thì phía Việt Nam sẽ áp dụng chế tài pháp lý. Sau một tháng chây ỳ với những lập luận mơ hồ vu vơ, cuối cùng họ cũng đã buộc phải thanh toán đầy đủ tiền mua lô hàng trên cho người bán ở Việt Nam.

Từ tình hình trên, các doanh nghiệp xuất khẩu hàng theo điều kiện FOB cần lưu ý quy định rõ, ngoài bộ vận đơn thỏa thuận trong hợp đồng và L/C, nếu có những bộ vận đơn khác được cấp theo yêu cầu riêng của phía người mua ở nước ngoài để làm thủ tục giao nhận hàng tại cảng đích thì người mua phải cam kết nội dung và hình thức các bộ vận đơn bổ sung đó phải ăn khớp một cách phù hợp với bộ vận đơn nói trong hợp đồng mua bán và L/C theo đúng luật pháp và thông lệ hàng hải và thương mại quốc tế.

Ngoài ra, khi gặp trường hợp tương tự, phía người bán Việt Nam cần nhanh chóng khống chế lô hàng bằng cách ra lệnh cho hãng tàu và đại lý giao nhận giữ hàng lại (Hold) không giao cho người mua cho đến khi họ đã thanh toàn đầy đủ tiền hàng.